Sỏi mật là một trong những bệnh đường tiêu hóa thường gặp, sỏi có thể xuất hiện ở trong túi mật, đường dẫn trong gan hoặc ống mật chủ. Nhiều người thường chủ quan cho rằng sỏi mật không nguy hiểm nhưng thực tế, sỏi mật có thể gây viêm túi mật, đường mật, viêm tụy, tổn thương gan,… cùng nhiều triệu chứng khó chịu như đau hạ sườn phải, khó tiêu, đầy chướng bụng sau ăn.
Khi đời sống ngày càng phát triển đầy đủ hơn thì tỷ lệ mắc sỏi mật lại tăng cao, bởi lối sống ít vận động, chế độ ăn mất cân bằng, thừa cân, béo phì… Nhưng bạn hoàn toàn có thể phòng tránh sỏi mật bằng những cách sau đây:
Sỏi mật chủ yếu hình thành từ cholesterol và sự bão hòa cholesterol trong dịch mật, nhiễm khuẩn,…chính là nguyên nhân làm cholesterol và các thành phần khác trong dịch mật kết tinh, tạo thành sỏi mật. Một chế độ ăn nhiều chất béo bão hòa là tăng mức cholesterol trong máu, tăng lượng cholesterol ở gan và dịch mật. Vì vậy, bạn nên cắt giảm chất béo bão hòa ra khỏi chế độ ăn của bạn nhằm giảm nguy cơ hình thành sỏi mật. Một số loại thực phẩm bạn nên hạn chế gồm: Thịt đỏ như thịt bò, xúc xích và thịt xông khói, các sản phẩm sữa nguyên chất, bơ và mỡ, thức ăn chiên rán,…
Hạn chế đồ ăn chiên rán giúp phòng tránh sỏi mật
Không phải chất béo nào cũng xấu, bởi vậy để đảm bảo nhu cầu dinh dưỡng của cơ thể bạn không nên kiêng tuyệt đối chất béo mà nên lựa chọn chất béo tốt từ các loại thực phẩm như:
- Dầu ô liu. Đây là một nguồn chất béo tốt và giúp làm giảm cholesterol. Một số nghiên cứu chỉ ra rằng tiêu thụ thường xuyên dầu ô liu - khoảng 2 muỗng canh mỗi ngày - làm giảm nguy cơ sỏi mật.
- Trái bơ. Bơ không chỉ là nguồn chất béo tốt mà nó còn giúp cơ thể hấp thụ các chất dinh dưỡng khác hiệu quả hơn.
- Các loại hạt như: Bí ngô, hướng dương và hạt vừng giúp giảm cholesterol hiệu quả.
- Quả hạch. Các loại hạt như quả óc chó cung cấp chất béo có lợi cho cơ thể và cũng có thể giúp giảm cholesterol.
- Cá. Một số loài cá nước lạnh như cá hồi, cá ngừ và cá thu có hàm lượng cao các chất béo không bão hòa và các axit béo omega-3, giúp tăng cường sức khoẻ, giảm nguy cơ mắc sỏi mật.
Nhiều nghiên cứu cho thấy những người có chế độ ăn nhiều chất xơ ít có nguy cơ bị sỏi mật. Chất xơ cũng có lợi cho sức khoẻ tiêu hóa của bạn, những loại thực phẩm giàu chất xơ nên có mặt trong chế độ ăn uống của bạn gồm:
- Trái cây tươi cung cấp khá nhiều chất xơ, đặt biệt là những loại quả ăn cả hạt như: quả mâm xôi, dâu tây, dâu tây,…
- Rau xanh: Các loại rau lá xanh thẫm thường cung cấp lượng chất xơ cao nhất. Đối với khoai tây nên để cả vỏ vì trên vỏ có chứa nhiều chất xơ.
Ăn nhiều chất xơ trong rau xanh, hoa quả giúp ngăn ngừa nguy cơ mắc sỏi mật
Chế độ ăn quá nhiều đường bột, carbohydrat cũng có thể làm tăng nguy cơ mắc sỏi mật vì đường có thể chuyển hóa thành chất béo trong cơ thể. Bởi vậy, để phòng tránh sỏi mật bạn không nên ăn quá nhiều carbohydrat. Tránh xa những thực phẩm ngọt, chứa nhiều đường, nên lựa chọn những thực phẩm chứa tinh bột giàu chất xơ như:
- Ngũ cốc: Các sản phẩm được làm từ ngũ cốc tinh chế thiếu nhiều chất dinh dưỡng và làm tăng hấp thu đường. Nên chuyển sang ăn bánh mì nguyên hạt, mì ống, bột yến mạch, lúa mạch đen, ngũ cốc cắt bằng bột yến mạch và mì sợi mì là những lựa chọn tốt bởi ngoài việc chứa xơ, những thực phẩm này giúp làm giảm mức cholesterol trong cơ thể bạn.
- Đậu Hà Lan, đậu lăng, và đậu đen chứa nhiều chất xơ và khoáng chất có lợi cho cơ thể.
- Gạo lức. Bánh mì trắng, cơm trắng không cung cấp nhiều chất dinh dưỡng bởi vậy nên chuyển sang gạo nâu để thêm nhiều chất xơ vào chế độ ăn uống của bạn.
Xem thêm: Hướng dẫn chế độ ăn chi tiết cho người bị sỏi túi mật
Con người không thể sống nếu thiếu nước, nước đóng vai trò thiết yếu trong cơ thể giúp loại bỏ chất cặn bã, làm dung môi và môi trường cho các phản ứng sinh hóa trong cơ thể, là thành phần cơ bản cấu tạo nên tế bào,… Uống ít nước cũng có thể làm gia tăng nguy cơ mắc sỏi mật. Chuyên gia dinh dưỡng khuyến cáo người bình thường nên uống đủ 2 lit nước (khoảng 6 – 8 ly) mỗi ngày để phòng tránh sỏi mật.
Các nghiên cứu cho thấy uống rượu và cà phê vừa phải có thể ngăn ngừa sỏi mật. Tuy vậy, bạn không nên quá lạm dụng vì rượu bia, cà phê cũng là những chất kích thích, dùng nhiều sẽ gây hại cho sức khỏe.
Tập thể dục, đặc biệt là các bài tập dựa vào độ bền giúp bạn giữ được trọng lượng khỏe mạnh, giảm nguy cơ mắc sỏi mật. Nên tập thể dục ít nhất 30 phút mỗi ngày.
Giảm cân nhanh cùng với chế độ ăn quá khắc nghiệt có thể làm tăng nguy cơ mắc sỏi mật. Bởi vậy nên giảm cần từ từ, ổn định khoảng 0.5 – 1 kg/tuần.
Bỏ bữa khiến cho túi mật không co bóp để tống đẩy dịch mật xuống đường tiêu hóa, dịch mật dư thừa nằm lại trong túi mật sẽ tăng nguy cơ lắng đọng tạo sỏi. Bởi vậy, bạn không nên bỏ bữa ăn mà nên ăn đầy đủ bữa với khoảng thời gian đều đặn trong ngày. Bữa sáng đặc biệt quan trọng vì túi mật cần sử dụng dịch mật tích trữ cả đêm dài, nếu có thói quen không ăn sáng, bạn rất dễ bị sỏi túi mật.
Tập thể dục thường xuyên giúp phòng tránh sỏi mật
Ngay cả với chế độ ăn uống và lối sống tốt thì bạn vẫn có thể mắc sỏi mật, vì vậy, bạn cần nhận biết sớm các dấu hiệu của bệnh và có biện pháp phòng tránh biến chứng và điều trị sỏi mật kịp thời. Sỏi mật có thể không gây triệu chứng gì nhưng bạn có thể nhận biết được bệnh sỏi mật nếu có các triệu chứng:
- Đột ngột đau ở phần trên bên phải của ổ bụng, ngay cuối xương sườn - đó là vị trí túi mật.
- Đau cũng lên đến giữa bụng, dưới xương ức hoặc ra sau lưng giữa hai cánh tay.
- Buồn nôn và ói mửa.
- Sự khó chịu ở bụng như đầy hơi, chướng bụng và khó tiêu đặc biệt khi ăn những thức ăn nhiều dầu mỡ.
- Một số triệu chứng nghiêm trọng hơn bao gồm vàng da (vàng da và mắt), đau dữ dội, và sốt cao. Nếu bạn gặp những triệu chứng này, bạn cần nhập viện ngay lập tức.
Một số loại thuốc như thuốc hạ cholesterol máu, liệu pháp hormon, thuốc tránh thai đường uống… có thể làm tăng nguy cơ mắc sỏi mật. Nếu bạn đang dùng các loại thuốc này, bạn có thể trao đổi với bác sỹ để thay đổi thuốc cho phù hợp.
Nhiều loại thảo dược như Uất kim, Chi tử, Chỉ xác, Diệp hạ châu, Kim tiền thảo, Nhân trần,…không chỉ lợi gan mật mà còn giúp bào mòn sỏi mật hiệu quả. Các loại thảo dược này được kết hợp với tỷ lệ sao cho đạt hiệu quả điều trị tối ưu và áp dụng công nghệ bào chế hiện đại đã xuất hiện dưới dạng viên Tpcn Kim Đởm Khang - sản phẩm chuyên biệt cho sỏi mật, cho tác dụng toàn diện lên hệ thống gan mật vừa tăng cường chức năng, vừa phòng tránh sỏi mật hiệu quả, ngăn sỏi mật tái phát sau phẫu thuật.
Mặc dù không phải lúc nào cũng dễ dàng tuân thủ chế độ ăn uống lành mạnh và tập thể dục, tuy nhiên đấy là những cách đơn giản nhất giúp bạn phòng tránh sỏi mật hiệu quả.
Kinh nghiệm trị sỏi mật hiệu quả, tan sỏi 33 mm sau 9 tháng:
Tham khảo:
https://www.wikihow.com/Prevent-Gallstones-Naturally
https://www.everydayhealth.com/gallbladder/4-ways-to-prevent-gallstones.aspx