Xơ gan được coi là bệnh mạn tính gây tổn thương nặng ở gan khi các tế bào gan bị tổn thương kết hợp với các tế bào gan đã chết hình thành lên các mô sẹo, là hậu quả của nhiều bệnh về gan.
Xơ gan là kết quả của 3 quá trình đồng thời hoặc nối tiếp:
- Tổn thương hoại tử của các tế bào nhu mô gan.
- Sự tăng sinh của mô xơ.
- Sự tạo thành những hòn, cục tái tạo và những tiểu thuỳ giả.
Có nhiều nguyên nhân gây xơ gan, tiêu biểu như:
- Viêm gan do virut: Các virut hay gặp là: virut viêm gan B, virut viêm gan B bội nhiễm virut D (Delta), virut viêm gan C (không A, không B).
- Nghiện rượu: gặp phải ở những người uống nhiều và kéo dài nhiều năm.
- Do tắc mật: Tắc mật có thể dẫn tới xơ gan mật thứ phát thường kèm theo viêm, nhiễm khuẩn đường mật. Nguyên nhân dây tắc mật thường do sỏi mật, dính hẹp ở ống gan, ống mật chủ, viêm túi mật tái phát.
Nguyên nhân gây xơ gan
Xem thêm:
• TPCN Kim Đởm Khang giúp hỗ trợ điều trị và phòng ngừa các bệnh về gan mật.
• Giảm triệu chứng đầy trường, chậm tiêu bằng Chỉ xác.
- Sử dụng nhiều thuốc và hoá chất:
+ Một số loại thuốc điều trị dễ gây tổn thương gan như: oxyphenisatin (chữa táo bón), clopromazin (chữa bệnh tâm thần), INH, Rifampycin (chữa lao).
+ Các hoá chất độc hại với gan: aflatoxin, dioxin... thảo mộc độc hại cho gan, cây có hạt thuộc họ Senecio và các alcaloid của nó, một số thuốc bằng lá cây dùng ở các nước Nam Phi, Ai Cập đã tạo ra bệnh tắc tĩnh mạch gan, dẫn đến xơ gan.
- Không cân bằng chế độ dinh dưỡng: ăn quá thiếu chất đạm, thiếu Vitamin, thiếu các chất hướng mỡ (lipotrope) như cholin, lexithin, methionin gây tình trạng gan nhiễm mỡ, sau đó dẫn đến xơ gan.
- Do ký sinh trùng: sán máng (schistosomia mansoni), sán lá nhỏ (clonorchis sinensis).
- Xơ gan do mạch máu hoặc xơ gan xung huyết: Xơ gan do hậu quả của những hội chứng viêm tắc tĩnh mạch trên gan và tĩnh mạch chủ dưới (hội chứng Budd Chiari), bệnh tắc tĩnh mạch gan.
- Xơ gan mật nguyên phát: là một bệnh hiếm, hay xảy ra ở phụ nữ từ 35 - 55 tuổi (90% số trường hợp). Có lẽ là viêm gan tự miễn tấn công vào các tiểu quản mật gan.
- Xơ gan lách to kiểu Banti: là bệnh do Banti mô tả năm 1894, xơ gan bắt nguồn từ lách to không rõ nguyên nhân và nếu cắt lách khi gan chưa xơ hoặc xơ nhẹ, sẽ cắt đứt được tiến triển đến xơ gan.
- Xơ gan do những rối loạn chuyển hoá di truyền: bệnh nhiễm sắc tố sắt, bệnh Willson (rối loạn chuyển hoá đồng), bệnh galactoza huyết bẩm sinh (do không chuyển được galactoza trong sữa thành glucoza).
- Xơ gan căn nguyên ẩn: là các trường hợp xơ gan không biết nguyên nhân, chiếm một tỷ lệ không nhỏ.
Các yếu tố gây hại tác động lâu dài đến gan dẫn tới nhu mô gan bị hoại tử, gan phản ứng lại bằng cách tăng cường tái sinh tế bào và tăng sinh các sợi xơ. Tổ chức xơ tạo ra những vách xơ nối khoảng cửa với các vùng trung tâm của tiểu thuỳ gan, chia cắt các tiểu thuỳ. Các cục, hòn tân tạo do các tế bào gan tái sinh gây ra sự chèn ép, ngăn cản làm rối loạn sự lưu thông của tĩnh mạch cửa và gan, dẫn đến tăng áp lực tĩnh mạch cửa. Các xoang tồn tại ở chu vi các cục tái tạo trở thành những mao quản, dẫn tắt tĩnh mạch vào thẳng tĩnh mạch gan, tạo ra những đường rò bên trong, làm cho tế bào gan còn hoạt động bị thiếu máu tĩnh mạch cửa. Khi cấu trúc của hệ thống mạch máu ở gan bị đảo lộn như vậy thì chức năng và nuôi dưỡng tế bào gan ngày càng giảm, tình trạng hoại tử và xơ hoá ngày càng tăng. Quá trình này cứ tiếp diễn cho đến khi bệnh nhân tử vong vì các biến chứng của tăng áp lực tĩnh mạch cửa và suy gan.
Xơ gan là một bệnh nguy hiểm, đặc biệt hơn nữa một khi các tế bào gan đã bị xơ hóa thì sẽ không còn khả năng hồi phục. Vì vậy việc dự phòng, bảo vệ lá gan từ khi có các dấu hiệu đầu tiên chính là biện pháp tốt nhất để đối phó với căn bệnh nguy hiểm này.
Xem thêm:
- Men gan tăng – Dấu hiệu cảnh báo bệnh gan
- Biến chứng của bệnh xơ gan đường mật và những điều cần biết
Hồng Cúc
Trích nguồn: http://www.medicinenet.com
0963022986
.png)
.webp)
