Hướng dẫn chăm sóc sau nội soi mật tụy ngược dòng lấy sỏi mật

Nội soi mật tụy ngược dòng, gọi tắt là ERCP là phương pháp can thiệp không xâm lấn được sử dụng khá phổ biến trong việc lấy sỏi ống mật chủ.

Quyết định thành công sau nội soi mật tụy ngược dòng (ERCP) có sự đóng góp rất lớn của quá trình chăm sóc sức khỏe cho người bệnh. Bởi trong giai đoạn này cơ thể sẽ có nhiều xáo trộn như: đau sau can thiệp, rủi ro biến chứng, rủi ro gây mê… Chính vì vậy, ngoài sự theo dõi của điều dưỡng viên, bác sĩ tại bệnh viện, thì người thân của bạn cũng phải là một nhà chăm sóc chuyên nghiệp.

Chuẩn bị trước can thiệp nội soi mật tụy ngược dòng (ERCP)

Tâm lý trước phẫu thuật rất quan trọng, bạn hoặc người nhà nên trao đổi cụ thể những thắc mắc để được bác sĩ giải đáp. Bên cạnh đó, cần chuẩn bị tốt tư tưởng, tránh hoang mang, lo sợ mà có thể gây ảnh hưởng không tốt tới kết quả điều trị.

Bạn cũng cần khai báo với bác sĩ về các loại thuốc, thực phẩm chức năng hiện đang sử dụng. Bác sĩ sẽ là người đưa ra lời khuyên về việc có tiếp tục hoặc ngưng sử dụng để đảm bảo an toàn. Đặc biệt nếu bạn đang sử dụng thuốc chống đông như aspirin, vitamin K, warfarin; thuốc chống viêm không steroid (NSAID); thuốc điều trị tiểu đường (insulin, acarbose, diamicron, glucobay…).

Trước can thiệp 1 ngày, bạn phải nhịn ăn, nhịn uống và bác sĩ có thể phải thụt rửa hậu môn vào buổi tối trước ngày tiến hành. Đồng thời vệ sinh da sạch sẽ từ mũi đến ức để tránh nhiễm khuẩn trong quá trình can thiệp.

Noi-soi-mat-tuy-nguoc-dong-trong-dieu-tri-soi-ong-mat-chu

Nội soi mật tụy ngược dòng trong điều trị sỏi ống mật chủ

Chăm sóc người bệnh sau can thiệp ERCP tại bệnh viện

Tại bệnh viện, bạn sẽ được theo dõi rất sát sao bởi điều dưỡng viên, bác sĩ để lượng giá kết quả. Tuy nhiên, sự tham gia của người nhà cũng giúp thúc đẩy quá trình hồi phục của người bệnh.

Do khí được bơm vào trong ổ bụng trong quá trình làm thủ thuật, nên bạn có thể bị đầy hơi và đánh hơi liên tục. Khi có nhu động ruột, tình trạng này sẽ được thuyên giảm và chấm dứt sau một vài giờ cho đến vài ngày. Bạn cũng có thể thấy phân mềm hơn, hoặc nhu cầu đi vệ sinh cao hơn nhưng không cần quá lo lắng. Nếu bạn phát hiện thấy đi cầu phân đen, thì có thể dụng cụ nội soi đã làm tổn thương trực tràng gây chảy máu, khi đó bạn cần thông báo ngay cho bác sĩ để được xử lý. Một số người bệnh cũng có thể bị đau cổ họng nhẹ do dụng cụ nội soi, tuy nhiên đây là điều hoàn toàn bình thường và sẽ hết ngay sau đó.

Sau khi tỉnh dậy một vài tiếng, đợi sức khỏe đã ổn định, bạn có thể hỏi ý kiến bác sĩ để đi bộ nhẹ nhàng xung quanh giường. Hoạt động này sẽ giúp ngăn ngừa sự hình thành cục máu đông.

Sau 6 - 8h bạn đã có thể bắt đầu ăn uống. Tuy nhiên, do cổ họng sẽ hơi đau, vì vậy bạn nên bắt đầu với những đồ ăn nhẹ, dễ tiêu, uống nhiều nước. Đồ ăn nên chế biến ở dạng lỏng như các món cháo, canh và súp nguội.

Sau 24h theo dõi tại bệnh viện, nếu bạn đã trung tiện, không có dấu hiệu bất thường bác sĩ sẽ đồng ý cho nghỉ ngơi tại nhà. Trước khi về, người nhà nên trao đổi cụ thể với bác sĩ để biết cách chăm sóc, theo dõi biến chứng cũng như những giải pháp giúp ngăn ngừa sỏi đường mật tái phát. Người nhà cũng cần sắp xếp người chở bạn về nhà, tốt nhất là đi ô tô. Vì trước đó, bạn có được sử dụng thuốc an thần và cả thuốc gây tê nên có thể gây buồn ngủ. Điều này cũng có nghĩa là bạn không được sử dụng các chất kích thích có cồn hoặc điều khiển máy móc và các công việc cần độ tập trung cao trong khoảng 1,2 ngày.

Theo dõi các biến chứng sau can thiệp nội soi mật tụy ngược dòng

Thực tế, ERCP là một thủ thuật tương đối an toàn, mang lại nhiều lợi ích, tuy nhiên, vẫn có một số rủi ro tiềm ẩn mà bạn có thể gặp phải:

- Chảy máu: Có thể xảy ra nếu người bệnh cắt cơ vòng oddi.

- Nhiễm trùng đường mật (viêm đường mật): Can thiệp ERCP có thể mang vi khuẩn trong đường ruột vào đường mật, gây biến chứng nhiễm trùng, tình trạng này sẽ nặng nề hơn nếu dịch mật bị ứ trệ.

- Viêm tụy cấp: Là biến chứng có thể xảy ra ở khoảng 3-7% người bệnh sau can thiệp ERCP. Người bệnh có thể bị đau bụng dữ dội, ợ hơi, đầy trướng… Trong hầu hết các trường hợp, viêm tụy thường nhẹ và có thể được xử lý nhanh, hiếm khi chúng trở nên nghiêm trọng đe dọa đến tính mạng.

- Tổn thương do dụng cụ nội soi: Một số ít các trường hợp dụng cụ nội soi có thể làm tổn thương thực quản, dạ dày, ruột non hoặc đường ống dẫn mật. Tuy nhiên, các biến chứng này rất hiếm gặp và có thể tự lành mà không cần điều trị.

- Khó thở, viêm phổi: Rủi ro sau can thiệp ERCP cũng có thể khiến thức ăn từ dạ dày trào ngược vào thực quản, nếu bạn hít vào có thể gây khó thở hoặc viêm phổi. Rủi ro này đã được giảm thiểu đến mức tối đa bằng cách nhịn ăn trước can thiệp hoặc thụt tháo rửa dạ dày trước khi tiến hành.

Tốt nhất, bạn nên đến gặp bác sĩ hoặc thông báo cho bác sĩ càng sớm càng tốt nếu thấy có các dấu hiệu sau đây:

- Sốt hoặc ớn lạnh

- Đau bụng dữ dội

- Buồn nôn, nôn ói liên tục, chất nôn có màu đen, đỏ hoặc nâu sẫm

- Khó nuốt

- Ngứa ngáy dưới da

- Đầy hơi, trướng bụng nặng

Các giải pháp ngăn ngừa sỏi mật tái phát sau can thiệp ERCP

Chế độ ăn

Thời gian đầu sau can thiệp ERCP, bạn nên hạn chế tối đa thức ăn nhiều dầu mỡ, đồ ăn chiên xào, trứng, sữa chưa tách béo… Sau đó khoảng 2, 3 tuần, bạn có thể tập ăn dần lại bình thường, nhưng vẫn nên hạn chế chất béo.

Trong chế độ ăn tiếp theo, bạn nên uống nhiều nước, đảm bảo cung cấp đầy đủ chất dinh dưỡng và cố gắng giữ vệ sinh trong ăn uống, tránh các đồ ăn tái, sống. Bên cạnh đó, nên tẩy giun định kỳ 6 tháng/lần để tránh nhiễm khuẩn đường mật, ngăn ngừa sỏi mật tái phát.

Chế độ luyện tập

Tăng cường vận động thể lực, bắt đầu từ các bài tập đơn giản đến trung bình, duy trì thường xuyên sẽ giúp bạn có một cơ thể khỏe mạnh, săn chắc và đặc biệt là chúng giúp tăng vận động đường mật, hạn chế ứ trệ dịch mật.

Tang-cuong-luyen-tap-giup-lam-giam-tai-phat-soi-mat-sau-can-thiep-ERCP

Tăng cường luyện tập giúp làm giảm tái phát sỏi mật sau can thiệp ERCP

8 thảo dược quý ngăn ngừa tái phát sỏi mật

Loại bỏ sỏi đường mật tuy không khó, nhưng ngăn ngừa tái phát sỏi lại là vấn đề nan giải. Thực tế cho thấy, đã có không ít người phải can thiệp nhiều lần. Bởi loại sỏi chỉ là giải pháp tình thế, giải quyết nhanh vấn đề ứ tắc dịch mật, trong khi đó yếu tố cơ địa gây bất thường đến quá trình sản xuất, lưu thông dịch mật lại bị bỏ ngỏ. Nhưng nhiều nghiên cứu gần đây cho thấy, sử dụng thảo dược có khả năng thiết lập lại rối loạn chức năng của hệ thống gan mật do cơ địa, từ đó ngăn ngừa tái phát sỏi hiệu quả. Trong số đó, không thể không nhắc tới 8 thảo dược truyền thống gồm Uất kim, Chi tử, Nhân trần, Sài hồ, Hoàng bá, Diệp hạ châu, Chỉ xác, Kim tiền thảo.

Xem thêm:  

Cách loại bỏ sỏi mật không phẫu thuật

Những cách chấm dứt đầy trướng, khó tiêu do bệnh sỏi mật hiệu quả

Theo nguồn:

http://dieuduongviet.com/cham-soc-nguoi-benh-mo-soi-mat_n58197_g752.aspx

http://patients.gi.org/topics/ercp-a-patients-guide/

https://www.drugs.com/cg_esp/colangiopancreatograf%C3%ADa-retr%C3%B3grada-endosc%C3%B3pica-precare.html

------------------------------------------------------------------------------

Thông tin cho bạn: Tpcn Kim Đởm Khang chứa 8 thảo dược quý đã được nghiên cứu tại Khoa tiêu hóa, viện 103 trên người bệnh sau can thiệp ERCP lấy sỏi

Thực phẩm chức năng Kim Đởm Khang