Hỏi đáp với chuyên gia

Tôi đi khám sức khỏe định kì, siêu âm thì tình cờ phát hiện bị sỏi mật kích thước 7mm. Xin hỏi với bệnh của tôi hiện nay thì cần có những lưu ý gì trong việc ăn uống và điều trị?

Chào chị,
Đối với bệnh sỏi mật, trong chế độ ăn uống chị cần phải lưu ý những vấn đề sau:
- Ăn giảm mỡ, hạn chế các thực phẩm giàu cholesterol như phủ tạng động vật, lòng đỏ trứng, thịt cá nhiều mỡ, dầu cọ, dầu dừa,....
- Tránh cà phê, cacao, chocolate.
- Tăng cường rau xanh và chất xơ, rất tốt cho sức khỏe và dễ tiêu hóa.
- Ăn những thức ăn giàu vitamin C và nhóm B (để tăng chuyển hóa chất mỡ và đường bột).
- Nên ăn nhiều các loại thực phẩm như nước quả, hoa quả tươi các loại, rau tươi, các loại thịt cá nạc như nạc thăn lợn, thịt bò, cá quả, cá chép, các loại đậu đỗ như đậu tương, đậu xanh, đậu đen. Ngoài ra có một số thức ăn lợi mật như nghệ, lá chanh, có thể dùng được.
- Ăn uống đảm bảo vệ sinh, ăn chín uống sôi để tránh nhiễm giun.
Bên cạnh đó, chị phải hạn chế sử dụng các thuốc tránh thai, thuốc rối loạn mỡ máu, định kỳ tẩy giun 6 tháng/ 1 lần. Chị cũng có thể sử dụng thêm các sản phẩm Đông y chuyên biệt cho sỏi mật, nhằm ngăn ngừa sỏi phát triển và phòng ngừa những biến chứng mà sỏi có thể gây ra như viêm đường mật, túi mật, viêm tụy cấp, áp-xe gan mật…
Chúc chị sức khỏe!

Chào bác sĩ, bố tôi bị sỏi mật khoảng 5 năm nay. Hai tháng gần đây, cụ có hiện tượng bị đau âm ỉ hạ sườn phải, ăn uống không ngon miệng và sụt cân. Cách đây 4 ngày cụ đột nhiên bị đau dữ dội và sốt cao, nhập viện thì được bác sĩ chẩn đoán là áp-xe gan đường mật. Tôi đang rất lo lắng cho sức khỏe của cụ. Xin hỏi bác sĩ bệnh này có nguy hiểm không và phải điều trị như thế nào?

Chào anh,

Hiện tại bố anh đang gặp phải một trong những biến chứng nguy hiểm của sỏi mật là áp-xe gan đường mật. Do sỏi gây tắc nghẽn đường mật, làm ứ trệ và tăng áp lực dịch mật, tạo điều kiện thuận lợi cho vi khuẩn đi ngược dòng và xâm nhập đường mật, gây nhiễm khuẩn, tạo mủ và hình thành ổ áp-xe.

Nếu được phát hiện sớm và điều trị kịp thời, bệnh sẽ không nguy hại đến tính mạng. Nếu phát hiện quá muộn, ổ áp-xe bị vỡ ra, người bệnh có thể tử vong ngay lập tức. Đối với bệnh nhân áp-xe gan đường mật thì điều trị ngoại khoa là chủ yếu, thường được chỉ định mổ cấp cứu có trì hoãn. Mổ giải quyết nguyên nhân lấy sỏi, dẫn lưu đường mật. Trước và sau mổ dùng kháng sinh chống nhiễm khuẩn. Sau mổ phải có những biện pháp để phòng ngừa tái phát sỏi và các bệnh lý viêm nhiễm đường mật.

Để phòng ngừa sỏi mật cũng như bệnh lý áp-xe gan đường mật, cần phải duy trì một chế độ ăn uống khoa học, đảm bảo vệ sinh - ăn chín uống sôi (không ăn rau sống, gỏi, uống nước lã…); tăng cường rau xanh, chất xơ, hạn chế cholesterol; làm việc và nghỉ ngơi hợp lý; tẩy giun theo định kỳ 6 tháng/ lần.

Chúc bố anh sớm khỏe!

Tôi năm nay 30 tuổi, đã có gia đình, 1 con trai 4 tuổi và đang mang thai bé thứ hai được 6 tháng. Trong lần đi khám sức khỏe tổng quát vừa rồi, bác sĩ nói tôi có dấu hiệu bị sỏi mật và cần phải hết sức lưu ý, sau khi sinh cần được điều trị sớm. Vậy xin hỏi hiện nay, tôi phải ăn uống và kiêng khem những gì để sỏi không phát triển quá nhanh và cũng không ảnh hưởng tới chế độ dinh dưỡng của em bé.

Chào bạn,

Vấn đề mắc sỏi mật ở phụ nữ mang thai hiện nay tương đối phổ biến. Do sự thay đổi nội tiết tố, làm gia tăng hàm lượng cholesterol có trong dịch mật. Đồng thời, thai kỳ cũng góp phần làm giảm vận động túi mật, gây ứ trệ dịch mật, tạo điều kiện lắng đọng cholesterol và hình thành sỏi. Đa số chị em bị sỏi mật đều không hề hay biết vì không có triệu chứng rõ ràng, mà chỉ được phát hiện qua thăm khám định kỳ.
Chế độ ăn uống cho phụ nữ mang thai mắc sỏi mật
Để đảm bảo dinh dưỡng cho thai nhi, đồng thời có thể hạn chế sự phát triển và chung sống hòa bình với sỏi, bạn cần giữ một chế độ ăn uống khoa học: Ăn giảm mỡ, hạn chế các thực phẩm cholesterol như phủ tạng động vật, lòng đỏ trứng, thịt cá nhiều mỡ, dầu cọ, dầu dừa,.... Tránh cà phê, cacao, chocolate. Tăng cường rau xanh và chất xơ, rất tốt cho sức khỏe và dễ tiêu hóa. Ăn những thức ăn giàu vitamin C và nhóm B (để tăng chuyển hóa chất mỡ và đường bột). Nên ăn nhiều các loại thực phẩm như nước quả, hoa quả tươi các loại, rau tươi, bánh kẹo ít trứng bơ, các loại thịt cá nạc như nạc thăn lợn, thịt bò, cá quả, cá chép, các loại đậu đỗ như đậu tương, đậu xanh, đậu đen. Ngoài ra có một số thức ăn lợi mật như nghệ, lá chanh, có thể dùng được. Đối với sữa, nên chọn các loại sữa tách bơ, sữa có hàm lượng chất béo thấp.
Khám sức khỏe thường xuyên để theo dõi
Bên cạnh chế độ ăn uống, phụ nữ mang thai cũng cần chú ý thăm khám sức khỏe thường xuyên để theo dõi. Bất kỳ loại thuốc gì sử dụng trong quá trình mang thai cũng cần phải hỏi ý kiến của bác sĩ.
Chúc bạn và em bé khỏe mạnh!

Chào bác sĩ, trong lúc tiêm thuốc cho người nhà, em lỡ bị cây kim đó đâm vào tay. Người nhà em bị mắc bệnh viêm gan B. Em đã chích ngừa viêm gan B 3 mũi rồi và đang trong thời gian chờ nhắc lại mũi thứ 4. Em rất lo lắng không biết mình có bị lây hay không?

Chào bạn,
Về vấn đề của bạn chúng tôi xin được giải đáp như sau:
Bị đâm kim tiêm của BN viêm gan B có nguy cơ nhiễm bệnh?
Virus viêm gan B lây truyền theo đường máu, nên khi bị kim tiêm dính virut đâm vào tay, thì bạn đã có nguy cơ mắc bệnh. Tuy nhiên, trong trường hợp này bạn không nên quá lo lắng, vì virus viêm gan B phải nhiễm vào cơ thể với một lượng đủ lớn và cơ thể không đủ khả năng tiêu diệt thì bạn mới bị bệnh viêm gan B.
Thêm vào đó, bạn đang được tiêm vaccin phòng viêm gan B nên mặc dù có nguy cơ bị lây nhiễm nhưng lại rất ít có nguy cơ mắc bệnh thực sự. Chỉ cần sau mũi tiêm đầu tiên, bạn đã sản sinh kháng thể chống lại virus viêm gan B. Các mũi tiêm về sau không có tác dụng tạo miễn dịch mới mà chỉ có tác dụng nhắc lại trí nhớ miễn dịch cho hệ thống phòng vệ của cơ thể và củng cố sức mạnh miễn dịch (tức là tạo ra đủ kháng thể) mà thôi.
Làm xét nghiệm máu để chẩn đoán chắc chắn
Tuy nhiên, để chắc chắn, sau 2 tháng bạn nên đi xét nghiệm máu để kiểm tra xem có bị nhiễm hay không. Bao gồm: HBsAg (bằng chứng virus đang tồn tại), HBeAg (bằng chứng virus đang phân chia), HBV DNA (xác định mức độ virus trong máu).
Chúc bạn sức khỏe!

Tôi bị sỏi ở túi mật, kích thước 8 mm, hiện đang điều trị bằng thuốc acid chenodeoxycholic. Tôi nghe nói thuốc này rất độc với gan. Bác sỹ cho tôi hỏi điều này có đúng không?

Chào bạn,
Acid Chenodeoxycholic hay còn gọi là Chenodiol, là một loại thuốc làm giảm tổng hợp cholesterol ở gan và cung cấp thêm muối mật cho kho dự trữ chung của cơ thể, giúp hòa tan cholesterol và lipid. Thuốc được chỉ định cho những trường hợp sỏi cholesterol, chưa có biến chứng và túi mật vẫn còn hoạt động.
Chenodiol được biết đến là một thuốc rất độc với gan, chống chỉ định trong những trường hợp rối loạn chức năng gan hoặc bất thường đường dẫn mật. Trong quá trình sử dụng Chenodiol bạn phải thường xuyên theo dõi, nếu men gan vượt quá 3 lần giới hạn trên của mức bình thường thì phải ngưng thuốc. Đồng thời, nếu sau 18 tháng điều trị vẫn không thấy dấu hiệu đáp ứng thì ngừng liệu pháp Chenodiol. Một số tác không mong muốn thường gặp khi dùng thuốc là tiêu chảy nhẹ, đau vùng túi mật, tăng men gan.
Vì vậy, tốt nhất bạn nên dùng acid chenodeoxycholic theo đúng chỉ định của bác sĩ, không dùng quá liều để tránh gặp những hậu quả xấu.
Chúc bạn sức khỏe!

BS cho em hỏi, em vừa cắt bỏ túi mật vì sỏi, em cũng sợ bị sỏi quay trở lại, BS cho e lời khuyên ăn gì hoặc uống thuốc gì để tránh sỏi quay trở lại?

Chào bạn!
Như bạn đã biết, đối với sỏi mật, việc phẫu thuật chỉ loại bỏ được phần ngọn (loại bỏ được sỏi), nhưng không loại được phần gốc (nghĩa là nguyên nhân sinh ra sỏi vẫn còn), do vậy tỉ lệ tái phát sỏi sau phẫu thuật khá cao.
Để phòng tránh sỏi tái phát, thì phải khắc phục được những nguyên nhân gây ra sỏi bằng cách: ăn uống khoa học, hạn chế chất béo, hạn chế những thức ăn giàu cholesterol (phủ tạng động vật, lòng đỏ trứng…), tăng cường rau xanh chất xơ, ăn uống đảm bảo vệ sinh, tập luyện thể dục hàng ngày, tẩy giun theo định kì 6 tháng 1 lần, tránh sử dung thuốc tránh thai dài ngày...
Nếu có điều kiện, bạn nên  sử dụng thêm một số sản phẩm có nguồn gốc từ đông y như Thực phẩm chức năng Kim Đởm Khang có chứa những thảo dược như diệp hạ châu, uất kim, chi tử, nhân trần… Đây là những thảo dược rất tốt cho hệ thống gan mật, nên có thể giúp phòng ngừa tái phát sỏi hiệu quả.
Chúc bạn sức khỏe!

Tôi bị sỏi mật hơn 1 năm nay, có thời gian dùng thuốc kháng sinh bác sỹ kê để điều trị bệnh, nhưng hết đợt sử dụng nên lại ngưng. Dạo gần đây thấy xuất hiện cảm giác đau quặn bụng và đầy chướng khó tiêu khi ăn uống nhưng chưa thấy xuất hiện triệu chứng gì nguy hiểm và rõ ràng cả? Xin hỏi bác sỹ có những lưu ý gì trong việc ăn uống và điều trị bệnh của tôi hiện nay.

Chào bạn,
Bạn bị sỏi mật, bác sĩ đã kê sử dụng kháng sinh chứng tỏ đã có nguy cơ biến chứng gây viêm đường mật do sỏi. Bạn cần thăm khám định kì để phát hiện sớm và điều trị kịp thời  các nguy cơ này. Hiện tượng đầy chướng, khó tiêu cũng là một triệu chứng hay gặp ở người bệnh sỏi mật do việc điều tiết dịch mật không đều. Với người bệnh sỏi mật, nếu sỏi không quá lớn và không có biến chứng nghiêm trọng thì lời khuyên tốt nhất vẫn là chung sống hòa bình với sỏi. Vì vậy việc lựa chọn chế độ ăn hợp lý là rất quan trọng với người bệnh sỏi mật. Một chế độ ăn kiêng hợp lý cho người bệnh sỏi mật tuân theo các nguyên tắc sau: Kiêng hoặc hạn chế những đồ ăn có nhiều mỡ động vật, giàu cholesterol như lòng đỏ các loại trứng, mỡ động vật, gan, não và tuỷ động vật, sữa chưa tách bơ, lươn, tôm hùm, tôm càng xanh, hến, tôm khô, cua. Không dùng thức uống có chất kích thích như cà phê, thuốc lá, rượu trắng… Tăng cường sử dụng những rau quả tươi giàu sinh tố (đặc biệt là vitamin A), những thực phẩm có chứa nhiều acid béo không no. Bên cạnh đó để phòng ngừa biến chứng, giảm triệu chứng đầy chướng khó tiêu và giúp bài mòn sỏi bạc cũng có thể sử dụng thêm các sản phẩm chuyên biệt hỗ trợ điều trị sỏi mật nguồn gốc thiên nhiên. Đây đang một xu hướng được khá nhiều người bệnh lựa chọn và cho đáp ứng khả quan hiện nay.
Chúc bạn sức khỏe!

Tôi bị sỏi mật 7mm. Bình thường không thấy có dấu hiệu gì, chỉ khi nào ăn no quá mới bị đau tức vùng gan. Cho tôi hỏi có những biện pháp nào để hạn chế tình trạng đau tức này?

Chào anh,
Do sỏi mật gây tắc nghẽn dòng chảy của dịch mật, nên dẫn đến lượng dịch mật xuống tá tràng để tiêu hóa thức ăn bị thiếu. Trong mỗi bữa ăn, đặc biệt là những bữa ăn quá no, ăn quá nhiều chất béo, cần nhiều dịch mật hơn để tiêu hóa, sẽ kích thích túi mật co bóp, khiến sỏi di chuyển và co xát gây đau.
Vì vậy, trước mắt để hạn chế tình trạng đau, trong chế độ ăn anh cần giảm cần giảm năng lượng, không ăn quá no, hạn chế dầu mỡ, hạn chế các thức ăn giàu cholesterol như trứng, phủ tạng động vật, hạn chế sử dụng bia rượu và các chất kích thích. Bên cạnh đó, có thể sử dụng thêm các thảo dược lợi gan, nhuận mật như nhân trần, diệp hạ châu, uất kim, chi tử…
Nếu tình trạng đau tái diễn kéo dài, hoặc có kèm theo triệu chứng sốt, vàng da, anh cần đến ngay bác sĩ chuyên khoa để khám và điều trị kịp thời, trước khi biến chứng nặng hơn gây nguy hiểm đến tính mạng.
Chúc anh sức khỏe!